#1899 - In de schuilkelder in Israël

De teleurstelling is groot bij George Simion, de radicaal rechtse presidentskandidaat in Roemenië die gisteravond onverwacht de verkiezingen niet won. Aanvankelijk claimde hij nog de overwinning, en eerder tijdens de campagne sprak hij over mogelijke stembusfraude, maar uiteindelijk legde hij zich toch bij zijn verlies neer.  De presidentsverkiezingen in Roemenië vonden dit weekend onder hoogspanning plaats na een meer dan turbulente aanloop, vanwege mogelijke Russische inmenging. Niemand had verwacht dat de pro-Europese Nicosar Dan er met de winst vandoor zou gaan. In deze podcast vertelt Christiaan Paauwe, correspondent Midden- en Oost Europa, over de enorme opluchting bij aanhangers van Dan. Sommigen droegen de vlag van de Roemeense revolutie bij zich. 'Voor hen voelt dit als een zachte revolutie tegen de opmars van radicale politici in Roemenië.' Net als eerder in Canada en in Duitsland lijkt er in Roemenie in die zin nu sprake van een negatief Trump-effect.  Maar, zegt Christiaan, de samenleving blijft enorm gepolariseerd en er is veel wantrouwen. Wantrouwen dat nu bovendien gevoed wordt door Rusland dat in een reactie de verkiezingsuitslag van een  NAVO-, EU- en Oekraïnegezinde kandidaat in twijfel trekt. De uitslag is "op zijn minst merkwaardig", zegt Kremlin-woordvoerder Peskov. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Sid van der Linden

19 Touko 20min

Van onze Correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Afrika-correspondent Elles van Gelder. Elles, opgegroeid in een klein dorp in Gelderland, vertelt in deze podcast hoe ze al van jongs af aan wist dat ze naar een plek 'ver weg' wilde. Die plek werd Zuid-Afrika, waar ze al ruim 15 jaar woont en van waaruit ze ook al zes jaar voor de NOS de rest van het continent bereist. Ze is een 'rouwdouwer' en werkt altijd door, ook al is het gevaarlijk, of zijn haar persoonlijke omstandigheden zwaar. In 2020 werd ze behandeld voor een agressieve vorm van borstkanker en verscheen ze ook toen haar haar uitviel op de televisie. 'Dat vond ik belangrijk,' zegt ze daarover, al kan ze naar beelden van zichzelf uit die tijd niet goed meer kijken. Elles is op veel 'rotplekken' in Afrika geweest, plekken waar ze getuigenissen optekende van gruwelijkheden, etnisch geweld en genocide. Ze vindt het onbegrijpelijk dat de wereld weg lijkt te kijken van dit soort verhalen en het sterkt haar in haar motivatie om juist naar die plekken toe te blijven gaan.  Werken in Afrika is zeer complex. '70 procent van mijn werk is logistiek.' Om toegang te krijgen tot landen moet je toestemming hebben, maar soms is er geen officiële regering meer en moet je onderhandelen met rebellen om ergens heen te mogen. De cultuurtip van Elles: Kletsrym (rap) uit Kaapstad, in het bijzonder Nooit genoeg van Matt Levai Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

17 Touko 46min

Het zonlicht schijnt door een raam op het gezicht van de 9-jarige jongen Mahmoud die voor zich uitstaart. Hij mist twee armen en zijn ribben zijn zichtbaar. Het is de winnende World Press Photo van fotograaf Samar Abou Elouf. Haar ogen vertelden door de lens van haar camera één van de vele verhalen die tot ons komen in de oorlog tussen Hamas en Israël. In Podcast de Dag vertelt fotojournalist Ilvy Njiokiktjien wat deze foto zo indrukwekkend maakt. Ze heeft contact met fotografen in Gaza en weet in welke omstandigheden zij hun werk doen. Het wordt steeds moeilijker om te laten zien wat daar gebeurt. Journalisten wordt het werken moeilijk gemaakt en zijn een doelwit voor het Israëlische leger, volgens de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ). En toch bereiken de verhalen over bombardementen, honger en verwoesting ons. Correspondent Nasrah Habiballah legt uit wie haar ogen in Gaza zijn en hoe moeilijk het is om een beeld te vormen van het leven in Gaza. Ondanks al die foto's en video's die op ons af komen en zoveel Palestijnse journalisten die proberen te vertellen hoe het eraan toe gaat, blijven er plekken over waar niemand een blik op werpt. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Sid van der Linden

16 Touko 21min

De spanning liep de afgelopen weken op: gaat de Russische president Poetin om tafel met z'n Oekraïense collega Zelensky? Het antwoord kennen we inmiddels: nee. De delegatie die Poetin wel stuurt, laat volgens Ruslandkenner Hubert Smeets zien hoe hij naar de oorlog kijkt: de tactiek is vooral om de onderhandelingen te vertragen. Dat terwijl het een moment zou kunnen zijn geweest waarop wat zou kunnen keren, na een lange lijst aan onderhandelingen sinds het conflict begon tussen Oekraïne en Rusland ruim 10 jaar geleden. De twee zaten één keer eerder met elkaar om tafel in 2019. In Podcast De Dag blikt Smeets terug op die ontmoeting. Zelensky hoopte de verhoudingen met buurland Rusland toen nog te verbeteren. Maar die hoop is met de jaren oorlog vervlogen. Er is onderhandeld in Parijs, in Minsk, in Istanbul en in Riyadh. Met bemiddelaars Frankrijk, Duitsland, Turkije en de VS. Maar na al deze onderhandeltafels zijn beide partijen veranderd volgens Hubert Smeets. Beide kanten zijn meer en meer uit elkaar gedreven. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

15 Touko 23min

Na het afscheid van Pieter Omtzigt als NSC-leider gisteren, is het nu de beurt aan zijn opvolger. Nicolien van Vroonhoven neemt het stokje van hem over. Een baan die ze, volgens politiek verslaggever en NSC-watcher Nouschka van der Meijden, laatst nog omschreef als "een totaal uit de hand gelopen hobby".  Anderhalf jaar na de verkiezingen staat NSC op nog maar 1 of 2 zetels in de peilingen. Hoe gaat Van Vroonhoven de partij uit het slop trekken? Gaat het haar lukken om er Nicoliens Sociaal Contract van te maken? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Ulrike Nagel

14 Touko 21min

De Dag verdeelt alvast de twaalf punten van het Eurovisie Songfestival 2025. Wat zijn dit jaar de tops en flops? Het grote lijstjes maken kan beginnen, want vanavond is de eerste halve finale van het Songfestival. Cabaretier Sjamke de Voogd is liefhebber, kenner en ervaren jurylid: ze zat 2 jaar geleden in de Nederlandse jury voor het Songfestival en is sinds twee jaar ook betrokken bij de selectie van de Zwitserse inzending. Voor deze podcast verdeelt zij alvast haar 'douze points' en loodst ze ons langs de tops en flops van deze 69e editie van het Eurovisie Songfestival. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Sid van der Linden

13 Touko 25min

Hoe persoonlijk zijn de zakelijke banden van Trump met Saudi-Arabië? En wat willen de Saudi's van de Amerikanen? Net als tijdens zijn eerste termijn als president gaat de eerste buitenlandse reis van Donald Trump ook nu naar Saudi-Arabië. Hij hoopt daar 1000 miljard dollar aan investeringen op te halen voor Amerika. Amerikaanse bedrijven gaan profiteren, zegt hij, maar Trump en zijn familie zélf waarschijnlijk ook. In deze podcast schetst Victor Pak, Amerika-deskundige van EW-magazine, hoe de persoonlijke band van Trump met Saudi-Arabië eruit ziet en welke financiële belangen er spelen. Die band dateert al van vóór zijn eerste presidentschap, maar vooral sinds hij politiek actief is is er vanuit Saudi-Arabië veel geld gevloeid naar de bedrijven van Trump en zijn familie. En die investeringen gaan door tot op de dag van vandaag. Arabist Leo Kwarten vertelt over het Saudische perspectief. Die zakendeals zijn ook voor Saudi-Arabië belangrijk, zegt hij, maar veel belangrijker vindt dat land een aantal geopolitieke kwesties en stabiliteit in de regio. Dit bezoek is ook belangrijk voor de gesprekken over het beëindigen van de oorlog in Gaza, de normalisering van de Saudische banden met Israël. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

12 Touko 23min

Van onze correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Charlotte Waaijers, correspondent voor Duitsland, Oostenrijk, Slowakije, Tsjechië, en Zwitserland.  Charlotte vertelt in deze podcast over haar stap van economie-verslaggever in Hilversum naar correspondent op een van de meest gewilde plekken onder correspondenten: bureau Berlijn. Ze heeft een persoonlijke band met Duitsland en dat helpt haar om verhalen te vinden en begrijpen die illustreren hoe dit land - de politiek en de onderstromen in de maatschappij - een periode van grote en fundamentele veranderingen beleeft. Vaak wordt gedacht dat Nederlanders en Duitsers erg op elkaar lijken, zegt ze, maar er zijn grote verschillen.  Verder geeft ze ook antwoord op prangende vragen als: hebben Duitsers nou wel of niet humor? En: weet Charlotte waar haar fietssleutel ligt?  De cultuurtip van Charlotte: alle films met Sandra Hüller, in het bijzonder: Toni Erdmann en The zone of interest Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Eindredactie: Rosanne Sies

10 Touko 45min