#1798 - De Duitse (on)tevreden kiezer aan het woord
Correspondent Chiem Balduk reisde door heel Duitsland om in gesprek te gaan met Duitse kiezers. Aan de hand van vijf kiezersportretten vertelt hij in de podcast welke onderwerpen er spelen, wat de stem van kiezers bepaalt en waarom de verkiezingen van 23 februari zo spannend zijn. Wat opvalt is dat veel Duitsers ontevreden en erg zoekend zijn, vertelt Chiem. 'De behoefte aan verandering is groot, maar dan vooral om te kunnen behouden wat Duitsland heeft.' Mensen willen 'nicht weiter so', maar ook 'keine Experimente'. Dit leidt tot onzekerheid, óók over hoe de uitslag van de verkiezingen er straks uit zal zien. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek Reportages: Chiem Balduk
12 Helmi 27min
#1797 - Kan Europa nog meekomen in AI-race?
Elon Musk wil OpenAI kopen, het bedrijf achter tekstgenerator ChatGPT. En de EU gaat 200 miljard euro in kunstmatige intelligentie investeren. De 'AI-race' is in volle gang, maar is die race wel verstandig? In Parijs zijn grote tech-bazen, wetenschappers en een keur aan presidenten en vice-presidenten bij elkaar gekomen voor een AI-top. Drijvende kracht achter de top is de Franse president Macron die vindt dat Europa moet 'investeren, investeren, investeren' om de eigen AI-positie te versterken en niet vermorzeld te worden tussen de AI-supermachten Amerika en China. Maar kán en moet Europa wel mee willen doen in die felle strijd om AI-dominantie? 'AI is een geopolitieke troefkaart geworden,' zegt Cynthia Liem, universitair hoofddocent intelligente systemen aan de TU Delft, in deze podcast. Ze schetst wat in Europa de mogelijkheden en beperkingen zijn van het ontwikkelen van een 'ethische' AI-sector waar ook rekening wordt gehouden met het rechtmatig gebruik van data en bijvoorbeeld de gigantische hoeveelheid energie die nodig is voor de rekenkracht van computers. Saskia Lensink, onderzoeker bij TNO, is op de top in Parijs en werkt aan de ontwikkeling van een soort Nederlandse ChatGPT: GPT-NL. Hoe zou dat als alternatief kunnen dienen voor de Chinese en Amerikaanse diensten? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Konings
11 Helmi 20min
#1796 - Lezen in het advies over Fabers asielwetten
De Raad van State is negatief over de asielwetten van minister Faber. Met die plannen wil het kabinet naar eigen zeggen "het strengste asielbeleid ooit" invoeren. Maar volgens het adviesorgaan is niet duidelijk gemaakt dat die plannen gaan bijdragen aan het beperken van de instroom van asielzoekers. En zijn de gevolgen volgens de adviseurs een extra belasting op de Immigratie-en Naturalisatiedienst en de rechtspraak. Wat staat er precies in de adviezen van deze twee wetsvoorstellen? Viola Bex-Reimert is universitair hoofddocent vreemdelingenrecht aan de Universiteit Utrecht en las het advies direct na publicatie door. In Podcast De Dag neemt ze de hoofdpunten door. Politiek verslaggever Nynke de Zoeten geeft tot slot een korte reactie vanuit Den Haag. De coalitiepartijen willen door met de asielplannen, ondanks de kritiek van de Raad van State. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl. Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek Met dank aan Casper Meijer voor het inlezen van het advies van de Raad van State.
10 Helmi 23min
#1795 - In het spoor van Bolle Jos
Voor de tweede keer in korte tijd is er een video opgedoken waarop de meest gezochte drugscrimineel van Nederland, Jos L. alias Bolle Jos, te zien is in de aanwezigheid van de president van Sierra Leone. Misdaadjournalist Yelle Tieleman van het AD onthulde samen met collega's anderhalve week geleden al dat hij ook op nieuwjaarsdag gespot is in de buurt van de president. Sindsdien is er in Sierra Leone een klopjacht gaande. Of niet? In deze podcast loopt in deze podcast de sporen van Bolle Jos na en vertelt wat hij hoort van zijn bronnen. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek
7 Helmi 23min
#1794 - Het leven van de wolf in Nederland
De provinciale staten van Gelderland debatteerden gister opnieuw over de wolf. Voor de deur van het provinciehuis een paar honderd boze burgers en boeren: ze eisen meer actie tegen de wolf. Maar de politiek is aan nationale en internationale regels gebonden, terwijl ze in meerderheid voor het afschieten van probleemwolven zijn. In Podcast De Dag richten we de blik op het leven van de wolf in ons land. Hoe verloopt het leven voor die dieren in Nederland? Ecoloog Erwin van Maanen doet al 25 jaar onderzoek naar de wolf in buitenland en inmiddels binnenland. Volgens van Maanen kan de wolf zelf weleens een grotere vijand worden van de roedels, dan het jachtgeweer. Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra
6 Helmi 23min
#1793 - Volgt Trump een draaiboek, en zo ja: wat is zijn plan?
Een nieuwe dag, een nieuw groot en ontwrichtend plan van de Amerikaanse president Trump. Vandaag zei hij tot ontsteltenis van velen dat er een nieuwe plek buiten Gaza gebouwd moet worden voor Palestijnen en dat hij wil dat de VS eigenaar wordt van de Gazastrook. In twee weken tijd heeft Trump al meer dan 300 decreten, uitvoerende bevelen, andere maatregelen en plannen gelanceerd met gevolgen voor binnen- en buitenland. In eigen land zijn Trump en zijn rechterhand Elon Musk bezig om in een ongekend tempo het Amerikaanse overheidsapparaat af te breken en te hervormen. Met de vele honderden plannen die nu over Amerika en de wereld worden uitgestort, dringt de vraag zich op: wat is hier de bedoeling van? Is er een groter plan, een draaiboek, en zo ja: hoe ziet dat eruit? Critici wijzen erop dat Trump het draaiboek van zijn voormalig strategisch adviseur Steve Bannon lijkt uit te voeren. Hij geloofde in wat hij noemt 'flooding the zone': zoveel nieuws over de media uitstorten dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Maar welk bos zien we dan niet? In deze podcast vertelt jurist en Amerika-deskundige Kenneth Manusama hoe veel van wat er nu gebeurt al te lezen was in het zogeheten 'project 2025', hoe het drastisch verkleinen en hervormen van de overheid Trump zelf meer macht geeft. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek
5 Helmi 23min
#1792 - Een Belgische premier die niet van België houdt
Bart de Wever, de man die streeft naar een onafhankelijk Vlaanderen en België wil afschaffen, is premier van België. Daar ziet hij zelf ook de ironie van in, zegt hij. Maar wat vinden de Walen? In deze podcast schetsen twee Waalse journalistieke zwaargewichten, Christophe Deborsu en Béatrice Delvaux, hoe werkelijkheid is geworden wat tien jaar geleden nog ondenkbaar was: een Vlaamse nationalist als premier. 'Het is alsof de Franse president een onafhankelijkheidsstrijder zou zijn van Corsicaanse afkomst,' zegt Deborsu. 'Surrealistisch is in België het nieuwe normaal,' aldus Delvaux. Bart de Wever is al 25 jaar een van de invloedrijkste politici van België en sinds 2010 in peilingen ook steevast de populairste. Hij wordt door vriend én vijand geroemd om zijn pragmatisme en humor. Zijn partij is voor Vlaamse onafhankelijkheid en dus voor afsplitsing van Wallonië. Ooit was dat een belangrijk punt voor De Wever, die de Walen ook regelmatig tegen zich in het harnas joeg. Toch is hij nu mede door hún steun premier geworden. Hoe kan dat? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg
4 Helmi 21min
#1791 - Op reis door het nieuwe Syrië
Correspondent Daisy Mohr reisde een weeklang door Syrië. Ze zag met eigen ogen hoe het land verandert, nu het regime van Assad is gevallen en HTS de macht over heeft genomen. In podcast De Dag vertelt ze over haar reis. Zo zag Mohr in Idlib hoe HTS-gebied er al jaren uitziet. Glimmende winkelcentra en gesluierde vrouwen. Een groot contrast met de verwoesting in andere delen van Syrië. De Syriërs hebben veel meegemaakt, vertellen ze aan Daisy, maar laten ook enorme veerkracht zien volgens haar. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl. Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg
3 Helmi 23min
